TÜRKÇEDE BELİRLİLİK KATEGORİSİ KODLAYICILARI OLARAK NESNE EKLERİ

Çalışma sonucunda Türkçede belirtme durumunun yeniden tanımlanması,

adlandırılması ve geleneksel dilbilgisi anlayışının bu doğrultuda yeniden

gözden geçirilmesi gerekliliği ortaya konmuş ve Türkçedeki belirtme kategorisinin yeniden yorumlanması önerilmiştir. Çalışma süresince yapılan çözümlemeler göstermiştir ki tözlü belirtme biçimbirimi her bağlam ve söylemde belirlilik kodlamamaktadır. Bazı kullanımlarda dilbilgisel zorunluluk nedeniyle nesneye eklenmekte ve bu kullanımlarda nesne, anlamsal olarak belirli olmayan varlıklara gönderimde bulunmaktadır. Benzer şekilde sıfırbiçimbirim ile kodlanan nesne bazı bağlamlarda gönderimsel, özgül hatta belirli olabilmektedir. Bu durum da belirtme biçimbirimlerinin bağlama duyarlı işleyişini ortaya koymaktadır. Bu nedenle de belirtme biçimbirimlerinin belirlilik-belirsizlik işlevlerinin yalnızca biçimbilimsel düzlemde değil; anlamlambilimsel, söylem ve edimbilimsel düzlemlerde de değerlendirilmesi gerekmektedir. Çalışmada ayrıntılı olarak incelenen belirlilik, belirsizlik, gönderimsellik ve özgüllük kavramları, belirtme biçimbirimlerinin işlevlerini anlamlandırmada belirleyici ölçütler olarak öne çıkmaktadır.