TANPINAR’DA ŞARK ALGISI

Ahmet Hamdi Tanpınar mütefekkir, şair, romancı, hikâyeci, denemeci, çevirmen, edebiyat tarihçisi ve bilim insanıdır. Tanpınar hem sanatkâr, hem mütefekkir hem de bilim insanı olması vesilesiyle Şark ve Garp üzerine derin dikkatlerle bakabilmektedir. Sözgelimi Tanpınar’a göre en güzel Batılılaşma kendi olabilmek ve sürekli yenilenebilmektir. Medeniyette devam, bütünlük kavramlarını önemseyen yazara göre her şey kendi kanunları içinde tekâmül etmelidir. Tanpınar, Garp’ın eşyaya şekil vermede, üretkenlikte Şark’tan üstün olduğunu beyan eder. Şarklıların hayatını tam yaşamadığına inanan sanatkâra göre insan kaderinde karşılaştığı sorunları yenmelidir. Şark’ın kaderci anlayışından mutlaka kurtulmasını savunan yazara göre beşerî vazife düsturuyla yaşayanlar, iradesiyle Tanrılaşır. Bu kitap vesilesiyle üzerimde emeği olan bütün hocalarıma şükranlarımı arz ederim. Kitabı dil ve anlatım yönüyle kontrol eden

arkadaşlarım Selmani Karadoğan ve Osman Dağ’a hürmetlerimi bildiririm. Çalışmam esnasında beni destekleyen eşim Sevgi Hanım’a çocuklarım İlayda, Ayberk ve Eymen’e sevgilerimi sunar, çok teşekkür ederim. Bu mütevazı çalışmanın bilim dünyasına ve Tanpınar çalışmalarına katkı sağlaması dileğiyle.