İKTİBAS VE TELMİH SANATLARI BAĞLAMINDA TÜRKMEN ŞAİRİ MAHTUMKULU FİRÂKÎ’NİN DÎVÂNINDA HADİS KULLANIMI

Mahtumkulu Firâkî, Türkmen ve Türk milletinin ortak değeri, bilge aksakalıdır. Şair gerek yaşadığı dönemde gerekse günümüzde miras bıraktığı şiirleri, nasihatleri, hikmetli sözleriyle insanları bilgilendirmeye, onları aydınlatmaya çalışan mutasavvıf bir düşünürdür. Şairin şiirleri nasihatlerden, derde deva sözlerden, ders almamızı sağlayan örnek hikâyelerden, hikmetli sözlerden, iktibas veya telmih yoluyla kullandığı âyet-i kerîmelerden ve hadis-i şeriflerden oluşmaktadır. Şiirlerinde birçok hadise iktibas ve telmih yoluyla referans veren Mahtumkulu Firâkî, neticede bir hadisçi değil, halkı bilgilendirmeye çalışan değerli bir ozandır. Bu hâliyle de bilhassa inanç ve ahlâk hususlarında halk muhayyilesine ayna tutan bir yönü vardır. Bu yönün ihmal edilmemesi, aynanın yansımalarının nesilden nesile aktarılabilmesi gerekliliği düşüncesiyle bu çalışmada şairin şiirlerinde hadis kullanımı konu edinilmiştir.