ÂYETLERDEKİ TAKDÎM SEBEPLERİNİN TESBİTİ VE YORUMU

Hamd alemlerin Rabbine, salâtü selam Onunyüce Habibine, güzide Âline, Ashabına olsun. Takdîm etmek, öne almak mezkur duadan tutun da hayatın her alanında dikkate alınan bir tutumdur. Bir şeyi ön sıraya almak veya sonraya bırakmak; kişinin amaçlarına, gözettiği faydalara göre değişkenlik gösteren bir şeydir. Öncelikler denilebilecek bu husus acaba ilâhî hitapta nasıl bir seyir izlemektedir? Kitabın kelimeleri, cümleleri, âyetleri üzerinde nasıl bir sıra takip edilmiştir. Kelam-ı ilâhî, açıkça sunduğu hakikatlerde ve insanları müjdeler ya da uyarırken cümle kalıplarına nasıl dökülmektedir? Özellikle ard arda gelen fiiler, özneler, nesneler arasında ilk sıraya yerleşen kelime veya cümlelerin hususiyetleri nelerdir? Bunda hangi sebepler etkili olmaktadır? İşte bu gibi soruların cevabının saklı olduğu Kur’ân ilimlerinden biri de âyetler arası ilişkileri inceleyen Münasebetü’l-Kur’ân ilmidir. Râzî, bu ilme işaret ederek şöyle der: "Kur’ân’ın tamamı tek bir söz gibidir” Bu ilmin bir dalı da Takdîm-Te’hîrdir. Takdim sebepleri ise bu ilmin ana mihverini oluşturmaktadır.